Gisteravond ben ik er door Lubach op gewezen dat Geert Wilders van alles over Nederland roept klaagt en belooft, maar dat hij eigenlijk volledig zonder inhoud is. Lubach’s analyse gisteren was tenenkrommend. De PVV is volgens haar schaamteloos gesnaaide Trumpiaanse retoriek van zins om “Nederland weer terug te geven aan de Nederlanders” maar hoe dat precies moet gebeuren maken ze op geen enkele manier tastbaar. Dank je, Lubach, voor deze eye-opener. Mij was het bij gebrek aan blootstelling aan die witte dakduif nog niet opgevallen.
Maar inderdaad, Lubach heeft (natuurlijk) gelijk. Wilders heeft voor zover ik weet nog nooit echt aangegeven hoe hij zijn agenda van 1: het verbod van de Koran en 2: het slopen van de Nederlandse moskeeën en 3: de grenzen dicht voor moslims en 4: de pensioen leeftijd omlaag… wil verwezenlijken. Zelfs voor deze korte en beperkte lijst met speerpunten heeft Wilders geen enkel praktisch idee. Aan debatten doet hij niet tot nauwelijks, serieuze interviews geeft hij nooit en voor rekenschap is hij niet te porren. Op zich zou het allemaal niet zo erg zijn dat er niets duidelijk is over hoe de PVV haar doelen wil bereiken, maar omdat die partij bijna als grootste in de peilingen staat is het toch een probleem. Stel nou dat Wilders straks de mogelijkheid krijgt om alle wetsvoorstellen die hem niet bevallen omver te trekken? Dan krijgen we hier in de politiek en het landsbestuur straks net zo’n ridicuul inerte bende als in Amerika.
En dat laatste treft, want de vergelijking tussen Trump en Wilders dringt zich bijna met geweld op. Beiden zijn grote schreeuwers met een bijzonder zwak oog voor de werkelijkheid. Het gelieg van die twee is nauwelijks te verteren en ik moet het toch nog een keer zeggen: de tactiek die hun grote populistische voorganger Adolf Hitler in de jaren 1930 gebruikte was precies dezelfde. Het maakte toen ook toen niet uit wat er inhoudelijk werd verteld (door hem of door Joseph Goebbels in hun tierende donderpreken.) Het enige belangrijke was dat het gepeupel zich aangesproken voelde. En net zoals de met populistische retoriek lekker gemaakte Duitsers verantwoordelijk waren voor het aan de macht komen van Hitler in 1933, zijn de Amerikanen dat nu voor Trump en zijn wij dat straks voor Wilders. De gemeenschapplijke factor: een gedebiliseerd electoraat dat geen enkele ideologische sturing meer heeft en dus zweeft, kiest en regelmatig mist. Het zal best ouderwets klinken, zeker voor een sociaal-anarchist, maar ik zou daarom alleen al voor zowel stemplicht als voor politieke scholing zijn, maar die laatste terzijde.
We hebben wel een voordeel ten opzichte van Amerika en dat is de grote verkiezingsopkomst. We hebben in de regel een stemdekkingen van over de 80% waarbij Trump door minder dan 50% van 26% van het electoraat is gekozen (= net 1/8 van de kiesgerechtigden). Ofwel, we hebben nog hoop. Laat ik Groen Links voorman Klaver volgen in zijn uitspraak dat “Nederland straks niet rechts zal geen kiezen maar centrum-links…” Ik help het hem hopen. Misschien krijgt zijn partij mijn stem wel. Ook belangrijk om te blijven onthouden: hoe groot de PVV ook wordt, regeren zullen ze vanwege het dreigende cordon sanitair nooit.