Er zijn goede manieren van protectionisme. Als rechtgesnaard tegenstander van vrije wereldhandel ben ik er voor dat overheden lokale markten en producenten kunnen beschermen door barrières op te werpen tegen import van buitengaatse marktoverspoeling. Dat versterkt lokale economieën en het werkt globalisering – die in de regel” niet goed is voor ons klimaat – tegen. Bovendien staat of valt elke gemeenschap bij de levensvatbaarheid van die lokale economie en de daaruit voortvloeiende cohesie en betrokkenheid. Ofwel, het is geen slecht idee om de globalisering om te keren en terug te gaan naar kleinschaligheid op lokaal niveau; in ieder geval wat onze voedselvoorziening betreft, maar zeker ook als het om energieopwekking gaat. Het zijn maar twee voorbeelden.
Het systeem van patenten en octrooien daarentegen is” wat mij betreft protectionisme van de verkeerde soort. Vandaag zie ik in de pers dat staatssecretaris Sharon” Dijksma van landbouw in verzet komt tegen het patent-fetisjisme van multinationale ondernemingen. Die zijn in rap tempo bezig om natuurlijke eigenschappen van groenten vast te leggen – in patenten dus – waardoor ze een directe bedreiging vormen voor de diversiteit van onze landbouw. Het is onverholen rent-seeking en het getuigt van hetzelfde winst-gedreven, destructieve en dwangmatige egoïsme als de fossiele brandstof sector tentoonspreidt. Het laat ook zien hoe gemakkelijk het octrooisysteem kan worden misbruikt voor het eigen gewin over de hoofden van het volk, dat uiteindelijk de prijs betaalt.
Ik ben blij met het lichtpuntje dat Dijksma me vandaag biedt, want als ik zie wat er in die wereld van de Monsanto’s en kornuiten aan de hand is, dan word ik daarvan wellicht nog depressiever dan van de boodschap dat mijn achterkleinkinderen de catastrofale klimaatomslag – die inherent is aan “ons” kapitalistische systeem – waarschijnlijk niet gaan overleven.” De volledige boodschap wordt door Zembla gebracht. Waarschuwing: niet voor de weekhartige medemens! Anderzijds is het een uitstekende motivator voor de beginnende revolutionair.
Ik wil positief afsluiten want dat is beter voor mij. Er zijn ook partijen” die iets uitvinden dat voor” de hele wereld goed is, waarvoor” ze dan wel een patent aanvragen, maar dat ze vervolgens direct voor algemeen gebruik openstellen. Zo stellen ze de vrije toegang tot de techniek zeker voordat een ander er voor het blote winstoogmerk mee aan de haal gaat. Het gebeurt soms met medicijnen maar ook met technologie. Een mooi voorbeeld is Tesla.
