Er is heel veel aan de hand had ik al eens aan mijzelf opgemerkt. Teveel om nog met enige diepgang te kunnen volgen. Er zijn twee” dingen die ik vandaag echter moet aantekenen. De eerste is Turkije. Niet omdat de diplomatieke rel die vorige week woedde in een vergevorderde sus-fase lijkt te zijn, want dat vind ik eigenlijk best jammer. Ik had wel willen zien hoe ons kleine kikkerlandje met grote bullebak Turkije op de diplomatieke vuist was gegaan over hun dikke neus in onze zaken. Al was het alleen maar omdat het een koekje van eigen deeg was dat wij daar kregen. Niet dat ik op het” commentaar uit Ankara zit te wachten, maar het is wel heel geinig hoe Nederland er als de kippen bij is als er ergens in het buitenland” iets met de mensenrechten gebeurt wat tegen ons westerse idee van democratie en rechtsstaat indruist. Dan staan onze ministers heel snel met een collectieve opinie klaar om die acuut te ventileren. Wat Turkije vorige week deed was die jij-bak gewoon lekker omdraaien en voordat iemand het doorhad” was dit continent te klein voor ons beide. Leuk is dat eigenlijk.
Nee, wat me wel bezighoudt over Turkije is de beweging die ze aan het maken zijn in de richting van een confessionele staat, gebaseerd op de islam, waarbij het landschap er een stuk conservatiever uit zal gaan zien dan het nu is. Als Erdogan zijn zin krijgt dan wordt de rigoureuze scheiding tussen geloof en staat – dé erfenis en verdienste van Mustafa Kemal Atatürk – op niet al te lange termijn opgeheven. Daarbij zullen de rechten van de vrouw aanzienlijk worden teruggedraaid – totdat ze ongeveer daar zijn waar ze 20 jaar geleden waren. En ik had een paar jaar geleden nog wel zo’n hoge pet op van Turkije, dat bedankte voor de aansluiting op de EU en er geen geheim van maakte dat ze geen interesse meer had in de bemoeienis uit Brussel. Het was een uiterst vermakelijke actie na al het gezeik dat uit de lidstaten kwam, waarbij de nadruk lag op het culturele verschil tussen Turkije en de rest. Turkije zou volgens veel commentatoren – waaronder natuurlijk onze hofnar Geert Wilders -” niet in de EU thuishoren. Het is geen wonder dat ze zich uiteindelijk” van Europa heeft afgekeerd.
Evenwel is de beweging naar dat conservatieve confessionalisme een negatieve; het zou niet zo moeten zijn in deze moderne tijd. Daarin zouden meer rechten, grotere gelijkheid en meer in plaats van minder rationaliteit de norm moeten zijn. Zo dus niet in Turkije. Daar wordt de samenleving eerder achterlijker en dat waarschijnlijk in weerwil van wat veel Turken zouden willen. Als die zich namelijk in ons” land al openlijk afkeren van hun “vaderland”, omdat “zijn” bemoeienis met hun politieke metier ze hier zo langzamerhand de keel uithangt, dan zal in Turkije zelf, waar de onderdrukking nog sterker gevoeld moet worden, het verzet wel een tandje heftiger” zijn.” Ik kan me namelijk niet voorstellen dat al die Turken die zijn geremigreerd uit Europa – en dus een moderne en vrije levensstijl gewend zijn – blij zijn met de politiek van Erdogan.
En dan Egypte. Daar kan ik heel kort over zijn. Daar is Hosni Moubarak vooralsnog” vrijgesproken van allerlei hem te laste gelegde zaken die hadden moeten afrekenen met de” repressie en het uiterst corrupte nepotisme dat tijdens zijn decennialange bewind hoogtij vierde. De tekenen zijn even duidelijk als ongunstig: in Egypte is de revolutie weer teruggedraaid en er heerst momenteel een nog repressiever regime dan de club die met Moubarak omvergeworpen werd. Het nepotisme en de corruptie zullen een navenante omkeer maken. Het is te triest voor woorden en met het” volk van Egypte kunnen we vooral medelijden hebben. Egypte is het schoolvoorbeeld van een falende staat en een zinloze revolutie die slechts de ene elite met een andere vervangt. Het gegraai en de uitbuiting ten koste van het volk gaan gewoon door, zij het uitgevoerd door andere bandieten.
Ik vraag het me wel eens af: Zou het allemaal resulteren in een terugval van bijvoorbeeld het toerisme naar die twee landen? Ik waag het te betwijfelen. De doorsnee toerist is notoir blind voor de politiek van het gastland want die” gaat nog naar Noord-Korea als hij de kans krijgt; of naar Myanmar. Hoofdzaken voor de confectiereiziger zijn zon, voedsel en drank en als het even kan hier en daar een oud gebouwtje voor de culturele behoefte. Zowel Turkije als Egypte staan natuurlijk vol met dat soort meuk en ze beschikken ook over stranden en veel zon. Ik denk dat allebei die landen zich verzekerd kunnen voelen van een regelmatige, ruime maaltijd uit de toerisme-ruif. Er is geen repressie van welk regime dan ook die daaraan iets kan veranderen.
