Als ik het goed begrijp hoeven we ons alleen maar zorgen te maken over onze toekomstige energievoorziening omdat er een sterke lobby is die een werkend alternatief voor de” huidige vorm van kernenergie onder het maaiveld houdt. Dat geeft hoop, hoe gek dat ook klinkt.
Het werkende alternatief heet “Thorium” en het kan net als Uranium worden gebruikt om een kernsplijtingsreactor mee te stoken. De nadelen van een thorium-reactor zijn in relatie tot kolengestookte centrales, reactoren op basis van uranium óf het gebruik van andere fossiele brandstoffen, gering. Thorium-reactoren zijn schoon en veilig en er kan geen plutonium mee worden gemaakt” dat voor de productie” van kernwapens essentieel is. Het biedt wel alle voordelen die conventionele kernenergie ook heeft. Bovendien is thorium zo uitbundig aanwezig dat het spotgoedkoop is. Het wordt in de regel als mijnafval gezien. En er is maar een schijntje nodig om een reactor te laten draaien. Kortom,” er is toch een aardige zaak voor dat spul te maken.
“Ziehier de oplossing van ons energieprobleem”, denk ik dan. Maar er zijn zoals altijd wat haken en ogen. Die zijn als ik het goed begrijp niet zo zeer van technische, maar eerder van economische en politieke aard. Dat zit nog vrij simpel in elkaar ook.
Thorium is een uitstekende splijtstof voor het opwekken van elektriciteit. De reden waarom er in den beginne door de Amerikanen, die het principe van de kernsplitsing hebben uitgewerkt, niet voor gekozen is om met dat element kerncentrales aan te drijven, is dat er met die andere – veel problematischer – splijtstof uranium, plutonium kan worden geproduceerd. Dat” plutonium was” in de jaren 1940” nodig om kernwapens te produceren, want Hitler en de Japanners moesten worden verslagen. De ontwikkeling van de kerncentrale voor het opwekken van elektriciteit is eigenlijk een spin-off van de ontwikkeling van de atoombom en was geen eerste doel op zich. Thorium is om die reden” nooit goed in de picture geweest als brandstof.
Vervolgens hebben alle kern-capabele mogendheden de afgelopen decennia geïnvesteerd in uranium-reactoren. En we weten allemaal wat dat betekent, namelijk dat alle alternatieven voor onbepaalde tijd zullen worden getorpedeerd zolang” de uranium-lobby een return on investment” wil zien. En dat kan met de prijsstelling van een doorsnee reactortje nog wel even duren; temeer omdat er nog steeds nieuwe uranium-exemplaren gebouwd worden.
Maar er lijkt nu toch schot te zitten in de thorium-wereld. Er worden nu in ieder geval centrales gebouwd die thorium” als splijtstof gebruiken. Er zijn dus mogendheden die niet luisteren naar de gevestigde uranium-orde. Noorwegen is een van die mogendheden en ik kan mij voorstellen dat zij straks als enige niet in het donker zitten als” er om een of andere reden geen gas meer uit Rusland komt om de gascentrales mee te stoken. Misschien dat wij het hier nog wel even kunnen uitzingen, maar ook Slochteren is een keertje leeg. Of Groningen is straks door aardbevingen teveel verzwakt om daar nog met goed fatsoen gas te kunnen winnen.
Ziehier dus een ander, belangrijk voordeel van deze wondersplijtstof: het biedt een uitweg uit de geopolitieke wurggreep waarin we als West-Europa toch lijken te zitten. En hoe zwakker onze energie-afhankelijkheid van Azië in het algemeen en Rusland in het bijzonder is, hoe beter. Thorium komt veel voor in de Verenigde Staten en Australië en die zijn (momenteel) als leveranciers een stuk stabieler dan het Rusland van Poetin.
De Noren begrijpen dat laatste punt momenteel kennelijk als geen ander. Hier in Nederland is er als ik mij niet vergis een nieuwe uraniumreactor in aanbouw en staat er een aanvraag voor nog een kerncentrale in de steigers. Als Nederland nu slim zou zijn dan zouden ze de uitbater van de nieuw te bouwen centrales dwingen om tot thorium-gestookte reactoren over te gaan. De techniek is voorhanden, het kernwapenbelang is er niet meer en het energieprobleem wordt met de dag nijpender. Wie weet wordt Nederland, dat over het algemeen niet vies is van nieuwe en vooruitstrevende technologie, op tijd wakker…
Update: “Energiewinning uit thorium duurt nog zeker 20 jaar”