Laat ik niet overdrijven met de titel van deze aantekening. Ik weet niet eens hoe “neo” de onmiskenbare golf van naar separatisme riekende berichten in de pers eigenlijk is. Van België* weet ik al langer dat het gebakkelei langs die taalgrens een heikel punt is, dat elke keer wanneer de kiezers zich ergens over uit mogen spreken zijn kop opsteekt. De gemeenteraden van onze zuiderburen kleuren sinds gisteren geel; de kleur van het nationalisme en de francofoon-vlaamse taalsegregatie. Als ik de kranten van vandaag letterlijk moet nemen, dan dreigt voor België in 2014” “De Moeder Aller Politieke Crisissen” (Volkskrant 16-10-2012).
Oké, dat zal dan wel. Maar dat land heeft toch juist bewezen dat je heel lang zonder een grote-mensen regering kan? Het is sjuust daarom recordhouder formatie op de gehele planeet en dat is geen geringe verdienste lijkt me. Wat is dan precies die politieke crisis die dreigt? Wellicht heeft het te maken met de op handen zijnde splitsing van het schone België, dat daardoor misschien voor veel ingewikkelde problemen rond een aanstaande boedelscheiding komt te staan. Er gaan veel honden vechten om een been, en wie gaat er dan mee heen? Vertaald betekent dat: “Waar gaan de separate staten Vlaanderen en Wallonië dan wel niet hun inkomsten vandaan halen? Zijn ze als zelfstandige entiteit binnen Europa wel levensvatbaar of moeten wij als Nederland over ons hart strijken en Vlaanderen gewoon annexeren?” Ik zou er niet al te moeilijk over willen doen. We kunnen best een extra zeehaven gebruiken, dus Antwerpen is meer dan welkom.
Mijn trigger is niet alleen België. Ik zag gisteren op het nieuws dat Cameron van Engeland een referendum zal toestaan in Schotland, dat eindelijk een antwoord zal geven op de vraag of de Schotten als zelfstandige staat willen gaan functioneren; losgeweekt van het al eeuwenlang overheersende Britse Rijk. “Weer zo’n Europees provincietje met een Calimero gevoel”, denk ik dan. (“En waar blijft Calimero 2, Noord Ierland?”) Wat heeft zo’n kilt-bevolkte kale rots in de zee nu te winnen van zelfstandigheid? Volgens mij helemaal niets. Dat denk ik vooral ook als ik in de krant van vandaag lees dat het de aardoliewinning is die de basis van de Schotse economie moet gaan vormen. Dat is een authentieke “fuck-up in the making” als je bedenkt dat over 10 jaar elke investering in de aardolie-economie weggegooid geld zal zijn. Want precies die pijler willen we nu toch juist elimineren met onze hernieuwbare energiebronnen en productiemethoden? Dus als Schotland slim is en desondanks toch onafhankelijk wil worden, dan zouden ze daar ook eens om moeten gaan zien naar een meer bestendige inkomstenbron.
Volgens mij geldt voor zowel België als Schotland dat hun sudderende nationale en interne separatistische sentimenten in ieder geval geen goed nieuws zijn. De Europese geschiedenis leert ons dat. Het is jammer dat het politieke geheugen van het volk zo’n korte levensspanne heeft, maar dat gaat nu eenmaal niet anders. Het electoraat heeft geen historisch besef en het gaat dat ook niet krijgen. Dat geldt overigens niet alleen voor België en Schotland, maar voor ons allemaal.
*) En natuurlijk Padanië, Catalonië, Friesland en ga zo maar door.…”