Ik hoor tot de generatie Nederlandse inwoners die nog net heeft kunnen genieten van grootse en massale rellen op straat. Dat was in de roerige jaren ’80 van de vorige eeuw. Het staat me nog goed bij hoe gewelddadig zoiets kon worden en hoe snel een demonstratie uit de hand kon lopen. Gelukkig heb ik zelf nooit in de loop van een politie pistool gekeken, maar het is wel eens gebeurd dat een nerveuze motor-agent zijn wapen trok. Maar mijn confrontatie met de arm van de wet was geheel in de vorm van de korte baton en de lange lat.
“Je zult het er wel naar gemaakt hebben” heeft mijn vader me wel eens toegebeten. Natuurlijk had hij ongelijk, want politieke actie was altijd legitiem – want wij stonden aan de goede kant en staatsgeweld om de vrijheid van onze mening te ringeloren bleef geweld. Gewelddadig of niet, eigenlijk heb ik altijd geluk gehad. Een tijdelijke immobiliteit, veroorzaakt door stok, traangas of handboeien, is het ergste wat mij ooit is overkomen. Anderen zijn er wel eens slechter van af gekomen.” Dus echt super onvriendelijk – zoals nu in Kiev -” is het voor mij en de meeste anderen nooit” geworden, zeker niet als de politie-provocateurs zelf zich een beetje gedroegen en geen grootschalige veldslag wilden uitlokken. Wanneer dat wel of niet hun bedoeling was heb ik nooit echt begrepen. Het zal wel afhankelijk zijn geweest van het humeur van de plaatselijke ME commandant, want een systeem heb ik er niet in kunnen ontdekken. Over het algemeen waren de lijnen toch duidelijk: aan de ene kant stonden wij, aan de andere de politie. Er werd wel wat heen en weer gescholden, gegooid en gechargeerd maar iedereen wist wat zijn plaats was.
Maar dan Kiev. Al geruime tijd rommelt het daar vanwege de tweestrijd die er woedt tussen Europa- en Rusland gezinden. Momenteel is er een heuse kleinschalige oorlog aan de gang, waarbij ook niet helemaal duidelijk is welke belangengroepen er nu voor welke rotzooi zorgen. Ik begrijp dat er neo-fascisten meedoen en als ik één ding heel zeker weet dan is het wel dat die gasten niet zuiver tikken. Elke activiteit waarin zij zich mengen is gedoemd tot übergeweld. En waar neo-fascisten zijn, daar zijn ook anarchisten, wat voor een aardig explosieve situatie kan zorgen. De teller van het aantal doden stond gisteren op 26, maar dat was alleen gisteren en officieel. Als ik af moet gaan op de gebruikelijke vervuiling van zo’n statistiek dan zou het aantal doden rustig een veelvoud kunnen zijn. En ik kan me niet voorstellen dat die neofa’s daar niets mee te maken hebben. Nog niet zo lang geleden roerden zij zich ook in de anti-IMF demonstraties in Griekenland en ook daar zijn door hun toedoen doden gevallen.
Dat het in Kiev heftig is, wordt duidelijk door deze foto, waarop te zien is hoe een molotovcocktail op een patrouille ME wordt geknikkerd. Dat vuur is echt. Die mannen onder die helmen staan dus echt in brand. Wat voor een onmens gooit er eigenlijk een brandbom op een ander? In mijn tijd – en voor mijn club – waren mensen nooit het doelwit van dat soort dingen. Geweld tegen mensen was taboe want dat ligt in lijn met de leer van Errico Malatesta. Het meest heftige wat ik ooit in de richting van een politiekordon heb gesmeten was een spons. Dat werkt veel beter dan een baksteen. Sponzen zijn licht, dus je neemt er zo een paar honderd mee in een vuilniszak. Dan hoef je ze alleen maar een beetje nat te maken en er valt nog goed mee te mikken ook. En gevoelsmatig is het ook beter te verteren. Een natte ME-er is leuker dan een ME-er met pijn of lichamelijke schade.
Voor de mensen in Kiev kun je alleen nog maar hopen dat het er snel weer rustig wordt. Elke dag dat deze crisis voortduurt is voor hen een levensgevaarlijke dag te veel.
Update: op vrijdag ochtend staat de teller op zeker 75 doden, zowel aan regeringskant als bij de demonstranten. Er zijn scherpschutters actief die op alles lijken te schieten wat beweegt. Het lijkt vooralsnog eerder verder uit de hand te lopen dan dat een oplossing dichterbij komt. Saillant detail: op de Krim worden de stemmen voor onafhankelijkheid steeds luider. Het is een indicatie voor de chaos die momenteel in de Oekraïne woedt.