Ongeveer vijf jaar geleden ben ik gestopt met een van de meest suffe bezigheden die ik in mijn leven had: het twee-maal-wekelijkse bezoek aan de sportschool. Op een zekere zaterdagmorgen reed ik op mijn fiets richting de trekijzers en ik had het er ineens helemaal mee gehad. Het idee om weer tussen al die zwetende noestelingen te gaan staan om mijn lichaam te trainen stond me meer tegen dan ooit. De beslissing die daarop volgde was snel en pijnloos. Ik heb mijn fiets omgedraaid, ik ben naar huis gereden en ik heb nooit meer een sportschool van binnen gezien.
Ondertussen ben ik in die jaren langzaam lichter geworden. Niet van kleur maar van gewicht. Het lijkt tegennatuurlijk en contra-intuïtief, maar sinds ik niet meer in die fitness-zaal rondhang, is mijn gewicht geen enkel probleem meer. Dat was het nooit echt, maar ik merkte wel dat ik met het ouder worden de neiging had elk jaar ietsjes zwaarder te worden. Dat is de reden waarom ik toentertijd aan die krachttraining ben begonnen; om mijn gewicht te normaliseren en om mijn constructie te versterken.
Maar nu doe ik dus niets (institutioneels) meer anders dan veel tussendoor en normaal bewegen. Dit is ook hét advies van media-bioloog en professioneel brompot Midas Dekkers. Mijn tactiek om gezond te blijven heb ik (naar zijn model) omgegooid van een modieuze welvaartsgymnastiek naar wat een doorsnee persoon 50 jaar geleden – dus vóór de Grote Nederlandse Gewichtstoename – waarschijnlijk altijd al deed. Ik fiets naar mijn werk, gebruik geen liften maar de trap, loop op mijn werk naar mensen toe in plaats van dat ik een telefoon pak, schoffel mijn tuin regelmatig (nodig of niet) en de laat de auto staan als ik boodschappen ga doen. Ofwel, ik heb zo veel mogelijk van” de techniek die mij dagelijks” inactiveerde” terzijde geschoven. En wat zie ik: ik ben bijna volautomatisch op een ideaal gewicht terecht gekomen, met weinig tot geen vet aan mijn lijf. En de omissie van die geforceerde training heeft er ook nog eens voor gezorgd dat mijn bewegingsapparaat geen pijn meer doet en beter functioneert dan het ooit heeft gedaan. Op mijn leeftijd – ruim boven het midlevenmoment – is dat heel geen geringe prestatie.
Voor de volledigheid vermeld ik er hier nog wel even bij dat ook mijn voedingspatroon enigszins is gewijzigd naar iets van lang geleden. Ik eet slechts één echte maaltijd per dag en nooit voor 12 uur ’s middags. Mijn lunch is zeer bescheiden en regelmatig eet ik op een dag alleen wat fruit. En een keer of wat per maand eet ik de gehele dag helemaal niets. Mijn ritme (& niet mijn voedsel!*) volgt daarin de jagende/verzamelende voorouder, die – als hij wakker werd – wel wat anders te doen had dan ontbijten. Ofwel: mijn energie-intake en ‑verbruik lijken veel meer op dat van de oorspronkelijke Homo Sapiens dan op dat van de permanent etende mens van vandaag. Voor hen die echte controle over hun (over-)gewicht moeten krijgen is dat laatste namelijk funest. Ons lichaam is niet ontworpen op constante voedselinname. Daarentegen stimuleert geregeld hongeren ons lichaam om de oude energievoorraden (vet) op te ruimen. Het heeft zelfs een naam: “Intermittent Fasting”; van onder andere het werkwoord “vasten”, een fenomeen dat geheel onterecht en zeer jammerlijk uit onze cultuur is verdwenen.
Leuk detail: het Engelse “breakfast” zegt letterlijk wat het is, namelijk “breaking the fast” (het vasten breken), iets wat kennelijk ooit een bewuste en wellicht regelmatige aangelegenheid was…
Bij wijze van teaser nog even dit: de afbraak van lichaamseiwitten voor het verkrijgen van energie heeft twee voorwaarden nodig voordat het überhaupt start, en dat zijn 1: extreme honger voor enige dagen én 2: de afwezigheid van andere energiedragers in het lichaam – zoals vet. Het domme maar populaire misverstand dat eiwitverbranding acuut is zodra je te weinig eet, zorgt ervoor dat mensen hardnekkig blijven ontbijten en eten op momenten dat het lichaam eigenlijk de intern opgeslagen energie moet (en heel goed in staat is te) gebruiken. De doorsnee medeburger is daarin best wel eigenwijs, maar het zou natuurlijk kunnen dat eten, net als seks, erg sterk gemotiveerd is. Het stemt de mens nu eenmaal tevreden en daar worden we dan weer dik van…
*) Ik ben absoluut geen vriend van het paleo-dieet.