In ieder geval kun je ze niet resocialiseren, die psychopaten. Dat had ik al een keer begrepen uit het boek The Moral Landscape van Sam Harris, maar om de een of andere reden komt het (bij) nu (.nl) als onderzoeksresultaat boven in het blad Archives of General Psychiatry. Het blijkt dat psychopaten namelijk een structureel breindefect hebben, dat dus echt in de hardware zit. Sommige gebieden van de prefrontale cortex missen wat grijze cellen, waardoor de persoon met deze aandoening een minder goed werkend of zelfs helemaal geen geweten heeft. Dat heet, dat deze persoon zich dus niet de pijn van anderen kan indenken.
Dat invoel-vermogen is echter precies de basis van het menselijke geweten en waarschijnlijk de eerste randvoorwaarde voor de vorming van sociale groepen: het vermogen om de pijn en ellende van anderen te voelen en te begrijpen – en daar dus ook een negatief sentiment aan te verbinden, dat vervolgens pijn-vermijdend gedrag als gevolg heeft. (Andersom zou het namelijk tot sadisme leiden.…)
Empathie dus, in grote doses. Dat is waar het om gaat. En waar dit structureel ontbreekt door een defect onder de hersenpan, daar begint de ellende eigenlijk pas goed. Die bevinding is interessant voor rechtsgeleerden en reclasseringsinstituten en alle andere spelers die zich met zwaar geboefte bezighouden. Een psychopathisch crimineel – die gewetenloos is en daarom moordt en gewelddadig is, zonder daarvan ook maar de minste wroeging te krijgen – kan dus niet effectief gecorrigeerd worden. Het opsluiten of anderszins straffen van deze mensen is misschien wel aardig voor de genoegdoening van de gemeenschap, maar het heeft voor de psychopaat zelf geen enkele zin. Dus wat zou het dan moeten zijn? Levenslang opsluiten, lobotomeren of gelijk maar afschieten?
Ik wens de beleidsmakers in deze kwestie veel succes. Ik zou het geloof ik wel weten. Als een psychopaat toch inherent slecht is, geïnduceerd door zijn bedradingsschema, dan kan hij er ook niets aan doen. Dus dan is hij ook niet echt slecht meer, maar gewoon heel erg ziek. Misschien moeten we die mensen – zodra we ze te pakken hebben – permanent in een lustoord wegstoppen waar ze niemand kwaad kunnen doen en waar ze voor de rest van hun leven mogen genieten van alles wat los en vast zit – binnen de muren van het instituut. Seks mag ook, maar dan wel met partners die daarvoor zijn toegerust: weerbaar, sterk, onoverwinnelijk en altijd met meerderen tegelijk.