Het is mijn blinde vlek: religie. Ik heb er veel over gelezen, ken er een paar van binnen en weet ook waarom het bestaat. Ik heb er allerlei ideeën over die best wel hout snijden, als zeg ik het zelf. Maar één ding wil er bij mij na al mijn omzwervingen niet echt goed in en dat is het feit dat niet alle wetenschappers atheïst zijn.
Het lijkt een no-brainer. Als je wetenschap als het middel ziet om de mensheid, de wereld, de kosmos en het universum – kortom de werkelijkheid – te verklaren, dan kun je niet meer met goed fatsoen religieus zijn. Wetenschap valt of staat bij een aantal methodologische vereisten – o.a. waarneembaarheid, controleerbaarheid, reproduceerbaarheid en redelijke theorievorming – die de acceptatie van een onzichtbaar en illusionair opperwezen uitsluiten. Zo zit het nu eenmaal in elkaar. Wat schets mijn verbazing echter? Ik lees in de pers dat uit onderzoek blijkt dat er wel degelijk religieuze wetenschappers zijn, die denken daar een goede reden voor te hebben. Ik citeer een paar quootjes van onderzoeker Howard Ecklund (vertaling Scientas):
Meer dan de helft van de wetenschappers in India, Italië, Taiwan en Turkije noemen zichzelf religieus, en het is opvallend dat onder de bevolking van Hong Kong bijna twee keer zoveel ‘overtuigde atheïsten’ (55 procent) te vinden zijn dan binnen de wetenschappelijke gemeenschap in dit (Het Westen) gebied (26 procent).
In Groot-Brittannië – één van de meest seculiere landen in dit onderzoek – stelde slechts 32 procent van de onderzoekers dat er sprake was van een conflict tussen wetenschap en religie. In de VS was dat 29 procent. In Hong Kong geloofde 25 procent dat wetenschap en religie naast elkaar kan bestaan en elkaar zelfs kan helpen. In India was dat 27 procent. In Taiwan 23 procent.”
Sommige wetenschappers stelden dat religie ze hielp bij ethische kwesties, maar dat vind ik zowaar nog moeilijker te begrijpen dan het blote geloof zelf, omdat ik me niet kan voorstellen dat het geschrift uit mijn eigen verleden – de bijbel – zou kunnen dienen als moreel kompas. Het is daar vanwege de gewelddadige, misogyne en racistische inhoud absoluut ongeschikt voor. Het moet daarom wel in andere heilige boeken zitten, die uit een hele andere hoek komen dan het Oude of het Nieuwe Testament. Er lijken inderdaad regionale verschillen te zijn in religiositeit bij wetenschappers. Enige verduidelijking komt van de Rice Universiteit zelf en staat in het artikel dat over het onderzoek gepubliceerd werd.
Als laatste een strikvraag voor elke atheïst: “Wordt de synthetische mens, eentje die door de Turing-test heen komt en die niet te onderscheiden is van een bio-mens, ooit werkelijkheid?” Als de respondent “neen” zegt omdat hij denkt dat de mens niet te synthetiseren is, dan is hij religieus zonder het te (willen) weten. Laat hem dan, als hij zijn geloof blijft ontkennen, maar eens uitleggen wat dat menselijke dan precies is. Toch een goddelijke injectie met een geest? Ik lach me altijd gek bij deze vraag, waar 9 van de 10 mensen gewoon blindelings intuinen; waarmee ze onthullen dat ze niet echt goed hebben nagedacht over hun gezindte.
