Ze zijn goed bezig overal, zelfs in de V.S.. Het is bijzonder om zoiets te stellen, omdat het daar zelden goed gaat in onze Europese ogen; zeker in die van de meest milde linkserige snit. Vandaag moet ik namelijk toegeven dat ik de actie van de ooit zo rechtgesnaarde, Bush-ondersteunende Republikein Arnold Schwarzenegger ondanks zijn soms twijfelachtige politieke manoeuvres buitengewoon charmant vind.
Arnie wil de olie-industrie aanklagen voor moord, omdat ze dodelijk afval produceert. Het idee ligt in een al langlopende lijn van rechtszaken die moeten afdwingen dat vervuilers, die een levensbedreiging voor de bevolking vormen, worden gestopt. In die proces-modus zijn al verschillende interessante zaken gevoerd: de Nederlandse Staat is gevorderd haar klimaatdoelen te halen, steden worden onder druk gezet om dieselauto’s te weren, de tabaksindustrie werd op een haar na strafrechtelijk vervolgd (en wordt waarschijnlijk alsnog voor de rechter gesleept) en nu is het de beurt aan de olieproducenten.
Ik wens Schwarzenegger veel succes met zijn missie en zou graag zien dat hij wint. Wat er daarna gebeurt is echter” nog maar de vraag. De bedrijven die achter de vervuiling van onze planeet zitten zijn erg machtig en hebben hooggeplaatste vrienden. Zij zullen hun economische belang laten gelden boven het belang van de volksgezondheid. In de V.S. zijn door Trump zelfs meerdere milieumaatregelen afgeschaft omdat ze slecht voor de economie zouden zijn. Dat is het niveau van intelligentie in dat land en waarschijnlijk niet alleen daar. Als klap op de vuurpijl motiveren de accijnsinkomsten De Staat daarbij precies de verkeerde kant op. Dat geldt voor zowel de auto‑, de tabaks- als de olie-industrie. Er wordt een lucratieve heffing gelegd op alles wat slecht is en daar zal De Staat van moeten worden afgespeend.
Ik zie er nog een aankomen en dat is het verbod op houtkachels. Er was een tijd dat ikzelf in een iets minder gangbare woonvorm vertoefde, die het niet supernauw nam met de wetten en regels rond huisvesting maar soms ook met andere, meer cruciale overwegingen zoals het milieu. Op zich niet erg, ware het niet dat er veel op hout werd gestookt. De reden was onder meer economisch; hout was overal gratis te krijgen en we konden ons onttrekken aan het (toen nog bestaande) monopolie van de (enige) gasleverancier die onze stad rijk was. “Hout-stoken = Verzet” was daarbij een andere gedachte. Evenwel, toen de meest rabiate querulanten mijn pand eenmaal hadden verlaten, heb ik persoonlijk alle houtkachels afgeschaft en vervangen door gasgestookte exemplaren. Dat was 25 jaar geleden. De gevolgen voor de luchtkwaliteit waren acuut. Ineens was de lucht (in en) om het huis veel aangenamer en vooral veel gezonder.
Aan de attitude van mijn collega autonomen heb ik kunnen zien dat het gezonde verstand regelmatig het slachtoffer is van de politieke voorkeur. Als je er over nadenkt dan is het best gek dat radicale en uiterst maatschappij- en milieukritische mensen op hout stoken en daarmee de omgeving onder een wolk van giftige rook zetten. Het druist regelrecht in tegen de eco-ideologische basis van de doorsnee kraker. Toch werd het gros van de kraakpanden in de jaren 1980–90 op hout gestookt. En als die faculteit zichzelf al zo voor het lapje kan houden, dan zal het met de in belangen opgehangen industrieën wel niet veel beter zijn. En wat te denken van de gesettelde politici, die zwaar onder de plak van de vele lobby’s zitten?
Ik heb hier al eens aangekondigd dat het eten van vlees een keer verboden wordt. Daar blijf ik nog steeds bij, want er komt een tijd dat we wel moeten stoppen met de veel te hoge druk op onze planeet. Als we over een paar jaar met meer dan 10 miljard mensen op deze aarde rondhangen, dan is het afgelopen met de luxe van de vrijblijvendheid. Noem me een latente despoot, maar ik denk dat het die kant op gaat. “De Markt” gaat ons welzijn echt niet regelen, ondanks het groeiende duurzaamheidsbewustzijn bij de consument van vandaag. Daarvoor zijn de irrationele voorkeuren te verschillend en kan de rijke consument zich teveel veroorloven.