Eindelijk is het zo ver. Op het moment dat ik dit schrijf staan de kranten bol van de berichten over de val van Moammar Kadhafi. Hij is nog nergens gesignaleerd of opgebracht. Dus de vreugdeberichten zijn nog wat onrijp, maar het zit er niet meer in dat deze man op de een of andere manier nog iets van macht naar zich toe kan trekken teneinde zijn strakbezegelde lot nog te ontlopen. Kadhafi gaat vallen; snel, hard en ongenadig.
Maar waar is hij nu? Zit hij nog ergens opgesloten in een bunker met wat oude getrouwen, die te verblind zijn door loyaliteit van het verkeerde soort – of een zak geld die erg groot en zwaar is – na te denken over zijn volgende stap naar een onmogelijke overwinning? Wat brengt een mens er toe om niet te zien dat een tijdperk, waarin hij het voor het zeggen en graaien had, is afgelopen? Hetzelfde kun je je afvragen over de mensen in de directe omgeving van de nu vallende dictator. Nu moet toch wel gevoegelijk duidelijk zijn dat alles voorbij is? Toch lijkt dat niet zo te zijn.
Toen Hitler in zijn rijksdagbunker de geallieerden met het uur dichter tot zijn stoep zag naderen, groeide bij hem het inzicht dat het Duitse volk geen enkel overlevingsrecht meer had en dat het wat hem betreft vernietigd kon worden. Hetzelfde vond hij over het Duitse land zelf, waarvan de infrastructuur en productiemiddelen volgens een van zijn laatste “Führerbefelhlen” van de aardbodem moesten verdwijnen – een actie die Duitsland een enkeltje richting Middeleeuwen had gegeven.* De destructieve manier waarop hij en zijn Nazi top nadachten over het lot van de natie liet zien hoe misdadig en verstoken van elke menselijke redelijkheid deze bende eigenlijk was.
Op dit moment kun je op de radio en de tv een retoriek van Kadhafi horen die een attitude van een gelijke strekking tentoonspreidt. Hij verklaart dat het Libische volk tot op de laatste druppel bloed zal vechten tegen de rebellen. Hij heeft het natuurlijk niet over zijn eigen bloed, maar over dat van anderen. Er lijkt hem eenzelfde ongeïnteresseerdheid over menselijk lijden ten deel te zijn gevallen als Hitler zo’n 66 jaar geleden.
Gelukkig voor het volk, heeft Kadhafi geen slagkracht of bevelsmacht meer – in tegenstelling tot Hitler damals – en zal hij straks als een rat uit een gat tevoorschijn kruipen. Ik ben heel benieuwd hoe dat gaat gebeuren. De wereld kijkt toe hoe zijn overwinnaars straks met deze man, die hen 42 jaar heeft onderdrukt, om zullen gaan. Een publieke berechting, samen met die zoons van hem, in dat mooie Den Haag van ons, heeft mijn voorkeur. Ik denk dat voor een narcist als Kadhafi een afgang voor het oog van de wereld het ergste is wat hem kan overkomen.
*) Deze vernietiging heeft niet plaatsgevonden. Albert Speer heeft in de laatste dagen van het Derde Rijk kunnen voorkomen dat het Furherbefehl werd uitgevoerd.
Volg hier de Al Jazeera live BLOG…