Vandaag stuurt minister Jet Bussemaker van de PvdA een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer waarmee de basisbeurs definitief wordt platgeschoten en het leenstelsel overeind wordt gehesen. Voor de annalen zij aangetekend: dit is het moment waarop ook dat egalitaire Nederland uiteindelijk toch kiest voor de suprematie van de rijken. Studeren kan straks niet meer als je geen geld hebt. Tenzij je een schuld wilt aangaan waarvan je niet weet of je die ooit nog kwijtraakt. En iedereen die ook maar een beetje hersens in zijn hoofd heeft zal daar dus wel 10 keer over nadenken.
Het is niet de eerste keer dat ik dit opmerk, maar Nederland is hard op weg om net zo’n neoliberale staat als de V.S. te worden, waar alleen het recht van het geld iets uitmaakt en waar de middenklasse met opzet wordt uitgehold. En waar het vooral de bedoeling lijkt” om iedereen die geen geld heeft – of de nakomelingen daarvan – buiten het academische en bestuurlijk kader te houden. Dat lijkt nog te gaan lukken ook. Alle tekenen wijzen er op. Ook in Nederland wordt” de mobiliteit in” toenemende” mate vormgegeven door een geldstroom die van de onder- en middenklasse naar de bovenklasse gaat!
Het is om misselijk van te worden. En het” extra domme daaraan is dat rijke mensen op hun geld blijven zitten en mensen met minder te besteden juist alles uitgeven om te overleven of om” leuke extra’s te bekostigen. Het “voeden van de rijken” is dus nog slecht voor de economie ook, omdat hun geldoppotterij stagnerend werkt. Het idee dat rijkdom van de elite naar de onderliggende klassen doorsijpelt is een ridicuul sprookje zonder ook maar de geringste realiteitswaarde.
Het ergste van alles vind ik haast dat het een “sociaal-democraat” van de PvdA is die dit domme en onrechtvaardige voorstel voor de afschaffing van de basisbeurs door de kamer gaat loodsen. Die nep-socialisten hebben nu wel een definitieve streep gezet door hun ideologische geloofwaardigheid.* Studeren wordt voor hen die geen rijke ouders hebben – ouders die het dus kunnen betalen om hun kind naar een universiteit te sturen – een buitengewoon precaire aangelegenheid. Als je een studielening aangaat neem je een risico dat je met geen mogelijkheid kunt managen. De staat laat hier schaamteloos een van haar kerntaken liggen en schuift die bij de burger op zijn nek. Het onderwijs zou eigenlijk gratis moeten zijn voor iedereen en dus” volledig” door de overheid moeten worden bekostigd.
Er is natuurlijk meer aan de hand. De echte rijken kunnen hun kids nog verder helpen door hun kroos naar een speciale universiteit te sturen. Ja, het gaat de goede kant op in dit land… NIET! En dan te bedenken dat dit kabinet nog het gotspe heeft om een “kennis-economie” te ambiëren ook. Wat een belachelijke onzin eigenlijk! Maar ik let op mijn woorden: ze gaan ermee wegkomen. De ongelijkheid gaat ook hier groeien en over enkele decennia ben je hier als niet-rijke helemaal niets meer en verdwijn je in de marge van de samenleving – terwijl steeds meer” geld en inkomen in een steeds kleinere hand terecht zullen komen.
Straks levert al dat neoliberale geld ook nog de meeste academici. Leuk is dat. Hun” invloed op het wetenschappelijke- of technologie-beleid zal steeds beter zichtbaar worden. De elite gaat het vooral voor zichzelf regelen, dat is ondertussen duidelijk. En het gewone volk mag het allemaal zelf uitzoeken. Instituties worden straks bevolkt met mensen die geen snars geven om de sociale democratie. Het zijn straks de ex-rich-kids die bepalen wie er nog naar school kan, wie er nog gezondheidszorg krijgt en wie er überhaupt nog overlevingswaarde heeft.
De staat trekt zich steeds verder terug. Dat is een slecht teken. En wat staat er in de krant, bij monde van die tenenkrommende, suffe neo-Thatcherist van een Bussenmaker? Die heeft het lef om erop te wijzen “dat de overheid nog altijd 6.500 euro per student per jaar van de opleiding bekostigt.” Hoeveel? 6.500,- per student per jaar? Het is een beschamend schijntje, een fooi die slechts hoon waard is.
De intensiteit van de revolutie die hopelijk komt zal hiermee toenemen. Ondertussen moeten we eens gaan nadenken over speciale universiteiten voor hen die geen cent te makken maar wel talent hebben. Ik wil daarover wel eens wat boompjes opzetten. Any takers?
*) Een gelijksoortig failliet geldt voor de in het voorstel meestemmende D66 en Groen Links. Hoe bedoelen die partijen dat, “oog voor het onderwijs”? Ik weet niet hoe het met de rest van sociaal-democratisch Nederland zit, maar ik stem nooit meer op deze partijen. PvdA, D66 en Groen Links hebben voor altijd afgedaan.