Ik heb al eens ergens horen vallen dat de opwarming van de aarde een “opportunity” is voor hen die de meeste verantwoordelijkheid dragen voor de ellende waarin we nu zitten. Het extractie-kapitalisme heeft onze planeet verpest. Daarover is ongeveer iedereen het eens behalve een paar handen vol ondernemers en industriëlen die denken dat de klimaatverandering slechts socialistische onzin is. Ik heb wel eens gedacht dat deze mensen te dom zijn om uit hun ogen te kijken, maar helaas is hun achtergrond anders.
Mensen die nu adverteren dat het allemaal wel meevalt met die opwarming zijn niet dom maar eerder slecht. Ze zien nieuwe kansen om de permanente geldstroom, die loopt van de onder- en middenklasse naar de bovenklasse, in stand te houden. Zij kunnen het zich straks veroorloven om in beschermde “compounds” te wonen, die ze met hoge muren tegen de natuur (en het klootjesvolk) beschermen en waar ze geen last hebben van stijgende zeespiegels of lastige arme sloebers. Ze kunnen ook ondernemingen opzetten die technologie gaan verkopen die het volk moet gaan aanschaffen om überhaupt te kunnen overleven. Wat dat precies zal zijn is met niet al teveel moeite te bedenken als je je realiseert dat de planeet straks veel warmer, veel natter, veel stormachtiger, ergo: veel extremer en onbewoonbaarder zal worden.
Dat de zeespiegel in de nabije toekomst enkele meters hoger zal liggen dan nu het geval is, zal vooral funest zijn voor de armere gebieden die nu een kustlijn hebben. Dat maakt al menig Zuid-Aziatisch land en de nodige tropische paradijselijke eilanden bijzonder nerveus. Hele regio’s zullen verdrinken en eilanden zullen ophouden te bestaan. De inwoners van die gebieden moeten straks ergens heen. Het zou me niet verbazen als ze richting Europa trekken, want daar komt uiteindelijk de reden vandaan die hun uit de natuurlijke omgeving heeft verdreven. De geïndustrialiseerde mens heeft de zeespiegelstijging veroorzaakt en de arme gebieden betalen daarvoor uiteindelijk de prijs. Het zou niet onredelijk zijn als Europa een gastvrije hand toesteekt na het veroorzaken van dergelijke ellende, om zo tenminste nog iets goed te maken. Maar of dat laatste stukje scenario ooit realiteit zal worden valt te betwijfelen. We zijn in de ontwikkelde landen nu eenmaal niet sterk in het afbetalen van dat soort schulden.
We kunnen in ieder geval nog wat verwachten. De vluchtelingenstroom die we nu zien is een magere voorbode van wat er komen gaat. Niet alleen de kustgebieden wereldwijd worden bedreigd, maar ook landinwaarts zullend de problemen te groot worden om er te kunnen overleven. De focus bij dit laatste issue ligt in het Midden-Oosten en in Noord-Afrika. Daar wordt het in de zomer straks zo heet dat er niet meer te wonen valt. En waar moeten al die mensen dan heen? Er leven gecombineerd 500 miljoen mensen in die gebieden. Dat zijn op een paar tientallen miljoenen na net zo veel mensen als momenteel in Europa wonen. Er is een klein lichtpuntje: Niet iedereen zal richting Europa willen trekken, want wellicht betalen de Chinezen of de Amerikanen straks het beste voor vrijwillige immigratie*. Maar toch: je kunt op je vingers natellen hoe gezellig het hier gaat worden.
Een en ander volgt uit de onderzoeksresultaten van klimaatdeskundige Jos Lelieveld van het Max Planck Institute for Chemistry in Mainz, Duitsland, die ik toevallig tegenkwam. Om de samenvatting te citeren:
The ensemble results of CMIP5 climate models that applied the RCP4.5 and RCP8.5 scenarios have been used to investigate climate change and temperature extremes in the Middle East and North Africa (MENA). Uncertainty evaluation of climate projections indicates good model agreement for temperature but much less for precipitation. Results imply that climate warming in the MENA is strongest in summer while elsewhere it is typically stronger in winter. The summertime warming extends the thermal low at the surface from South Asia across the Middle East over North Africa, as the hot desert climate intensifies and becomes more extreme. Observations and model calculations of the recent past consistently show increasing heat extremes, which are projected to accelerate in future. The number of warm days and nights may increase sharply. On average in the MENA, the maximum temperature during the hottest days in the recent past was about 43 “°C, which could increase to about 46 “°C by the middle of the century and reach almost 50 “°C by the end of the century, the latter according to the RCP8.5 (business-as-usual) scenario. This will have important consequences for human health and society.”
Het hele onderzoek staat hier.
*) Vanwege de afnemende bevolking in de ontwikkelde landen wordt er straks voor immigratie betaald in plaats van dat migranten met geweld buiten de deur gehouden worden. Let op mijn woorden: Amerika weet binnen afzienbare termijn niet hoe snel ze de muur die Trump wil gaan bouwen weer af zal moeten breken. Meer hierover in mijn vorige aantekening.