Ik ben er nog niet helemaal uit met dat Europa. Het vrije reizen over al die grenzen binnen de Schengen-zone vind ik erg comfortabel. Dat ik dan overal ook nog eens met dezelfde munt en bankkaart kan betalen is helemaal mooi. Dat Europa daarnaast logistiek steeds meer één zone wordt – wat betreft giraal verkeer en telefoontarieven bijvoorbeeld – is ook alleen maar gunstig voor me. Als regelmatige Euro-reiziger, met familie en vrienden in zeker zes landen, brengt Europa me op het eerste gezicht eigenlijk alleen maar voordelen.
Naast praktische zaken vind ik het ook wel aardig dat we elkaar hier minder snel naar de keel zullen vliegen dan 80 of 100 jaar geleden het geval (en gevaar) was. De tekenen zijn in die zin echter ongunstig aan het worden. Op het nieuws zie ik hotemetoten als Hans Timmer – raseuropeaan en vicepresident – waarschuwen voor een unie die wel eens uit elkaar zou kunnen vallen vanwege het huidige vluchtelingenprobleem. Er worden zelfs weer echte grenzen opgetrokken, met geëlektrificeerd hekwerk en al. Andere lidstaten lopen aan de financiële kant vlak langs de afgrond, zoals Griekenland, dat slechts enkele maanden geleden nog dreigde ons hele monetaire stelsel omver te trekken; met alle gevolgen van dien. Het had weinig gescheeld of die Hellenisten waren uit de Unie gegooid en ik geloof nooit dat het gevaar momenteel volledig is afgewend. Sterker nog: eigenlijk verwacht ik elk ogenblik een “Griekse Manoeuvre” van een land als Spanje of Italië. Daar is het net zo’n puinhoop als in Griekenland, alleen veel heftiger, groter en vanwege het economische volume van die landen potentieel veel gevaarlijker.
Met andere woorden, de Europese Unie is nog lang niet veilig, zoals bijvoorbeeld zo’n Verenigde Staten van Amerika dat wel is. Het lijkt me sterk dat het daar nog bon ton is om als deelstaat te dreigen met een Exit. Wat als Washington State wil uitstappen bijvoorbeeld. Hebben ze daar dan een Wexit? Ik kan het me niet voorstellen. En precies met dat soort fratsen hebben we hier nog steeds te maken, waarbij de huidige dreiging zowel uit het westen als het zuiden komt. In het westen laat Engeland de bevolking binnenkort weer eens beslissen over een Brexit. De U.K. wil een status aparte binnen Europa of ze stappen uit. (Als ik het nu voor het zeggen zou hebben – wat goddank niet het geval is – dan zou ik de Britten vertellen dat ze vooral weg moeten gaan.) Het gaat ze helemaal niets opleveren, maar dat is ze toch niet aan hun arrogante eiland-verstand te peuteren. En in het zuiden, daar is het Spaans Catalonië dat ineens heeft besloten dat het onafhankelijk wil worden, wat – indien uitgevoerd – de definitieve doodsteek voor Spanje in de EU zal zijn.
Ik wacht na deze week nog op commentaar van de Lega Nord, die in Italië al jaren zeurt over afscheiding van het zuiden. Wellicht gaan ook de Belgen naar Catalaans voorbeeld weer nadenken over een landsplitsing tussen Vlaanderen en Wallonië. Kortom, wie nu nog denkt dat Europa stabiel is, is bewust naïef. Als ik al het gerommel dat ik zie bij elkaar optel, dan gaat het me niet verbazen als de Unie plotseling toch nog uit elkaar valt. Zoals gezegd, ik weet op dit moment niet of dat onverdeeld slecht is, maar dat heeft vooral met mijn tegenstand tegen TTIP te maken.
