Gisteren heeft minister Jet Bussemaker besloten dat alle minderjarige of zwangere omwonenden binnen een straal van 100 km van onze kerncentrale Borssele jodiumpillen in huis moeten hebben. Als er ooit een ramp gebeurt met dat onding dan kunnen deze mensen in ieder geval het effect van de straling enigszins beperken. Een en ander ligt in lijn met de maatregelen die Frankrijk en België al jaren geleden genomen hebben.
De pillen zijn een onderdeel van het integrale rampenplan dat de overheid in 2018 klaar moet hebben. In dat plan wordt vastgelegd wat er moet gebeuren indien Borssele de lucht in gaat of anderszins voor een ecologische catastrofe gaat zorgen. Het grote “voorbeeld” is Fukushima, dat vandaag de wrange vijfjarige verjaardag van de tsunami met aanpalende kernramp viert.
De jodiumpillen hebben zin. De distributie ervan is echter een minimaatregel als er echt iets mis gaat. Want als het laatste het geval is, dan ligt er voor Nederland een sombere toekomst in het verschiet. Als we naar Japan kijken: daar is na het ongeluk in Fukushima een “safe-zone” van 80 kilometer rond het besmette gebied getrokken, waarvan grote delen de komende decennia voorlopig voor geen ziel meer bewoonbaar zijn. Ik stel me voor hoe een dergelijk scenario in ons land zou verlopen. Borssele ligt hemelsbreed ongeveer 75 kilometer van het centrum van Rotterdam af en daar zit de haven dan nog tussen. De afstand tussen de Borsselse reactorkern en het centrum van onze regering in Den Haag is maximaal 83 kilometer. (Tussen Borssele en mijn huis zitten 77 kilometer!)* Ik wil geen spelbreker zijn, maar mocht de keutel hier ooit de ventilator raken, dan moeten onze haven én ons regeringscentrum misschien wel voor jaren worden geëvacueerd. De eerste vraag is waar we met alle mensen die daar werken en wonen heen moeten; de tweede is hoe Nederland ooit weer op stoom moet gaan komen nadat we van onze belangrijkste “assets” zijn beroofd. Slechts voor de overzichtelijkheid negeer ik hier de consequenties voor het Europese achterland van onze delta.
De kans is klein maar niet afwezig dat er ooit iets gruwelijk verkeerd gaat met Borssele. We weten ook dat we dan terug geworpen worden naar de laaglandse middeleeuwen. Eigenlijk heb ik dan nog maar één vraag: “Waarom is die centrale nog open als we daarmee het risico lopen een West-Europees Albanië aan de Noordzee te worden?” Schiet mij maar lek, maar mij maken ze niet wijs dat daar echt over is nagedacht anders dan in termen van struisvogels, koppen en heel veel zand.
*) Voor de Belgische kerncentrale van Doel, die op spuuglengte van de Nederlandse grens staat, gelden voor de afstanden van de reactoren (!) naar resp. Rotterdam Hofplein, Den Haag – het torentje van de premier – en mijn huis: 68, 83 en 76 kilometer. Daar kan ik me gezien de Belgische baanstatistieken waarschijnlijk nog zinvoller druk over maken dan over Borssele…