Al bijna twee weken volg ik in de pers het oprukkende ISIS rebellenleger, dat langzaam maar zeker Irak aan het innemen is. Na de vlucht van veel reguliere troepen voor de opmars van deze notoir wrede jihad-strijders, hijst zich nu een generatie Iraakse vrijwilligers in het harnas om ISIS alsnog tegen te houden. Een (geparafraseerde) opmerking van de nieuwslezer gisteren bij de beelden van een peloton dat op de rebellen aan het vuren was:
Deze strijders proberen ISIS te stoppen, wat een moedige actie is, want het vooruitzicht om in hun handen te vallen is verschrikkelijk. ISIS is berucht om haar wreedheden.
Dat is niet te veel gezegd. In het beeld erna werden andere mannen, voorbijgangers en wat militairen, na gevangenneming door de ISIS strijders geïntimideerd en “ondervraagd” – met het geweer letterlijk op de keel. De nieuwslezer wist daarover te melden dat de dreigementen later werden uitgevoerd. De arme man die we gisteren op de televisie zagen is nu dood; afgemaakt met een kogel door zijn strottenhoofd. Het is slecht te bevatten. Alleen al om mijn ongenoegen te laten blijken geef ik ISIS een vrouwelijk voorzetsel, iets wat haar” huizenhoog moet irriteren en wat de leden moet aantasten in hun mannelijke ego’s; vooral als de internationale pers hetzelfde zou doen.
Nu is dus de vraag: “is dit alles nu bijzonder of niet?” Ik geef toe dat de beelden verschrikkelijk zijn en het spoor van vernietiging dat die boeren achterlaten is bijna met geen pen te beschrijven. De heiligdommen van dat andere merk moslims – van de sjiieten” dus; de ISIS is een hoofdzakelijk soennitische variant – worden vernietigd, vrouwen worden gestenigd, mannen worden doodgeschoten en kinderen worden ontvoerd. Er is geen spoor van enig mededogen te vinden in de ISIS-communiqués die ze op Internetsites – uiteraard een opportunistisch gebruikt “Westers en dus verdorven” medium – zetten. Wat daaruit duidelijk wordt is dat deze ISIS een zeer bekrompen club is die door een minuscuul gaatje in haar” ideologische vestingsmuur naar de buitenwereld kijkt. En daar ziet zij in haar onmetelijke bekrompenheid vooral doodzonden en voelt zij de onbedwingbare provocatie tot stichtelijk ingrijpen.
Gelukkig heeft een van de kopstukken van ISIS vorige week een extra kontgat in zijn voorhoofd geschoten gekregen. Dat was een schitterende actie van het Iraakse leger, waarbij ze 160 USB-sticks heeft” weten te redden. Hierop staat de uitgebreide ISIS-ledenadministratie, inclusief alle buitenlanders (ook Nederlanders) compleet met afkomst en paspoortnummer. Ook bevat de informatie een overzicht van hun organisatie, hun strategie, hun tactieken én hun financiële status. Dat laatste is om koud van te worden: ISIS” heeft de beschikking over 2,1 miljard dollar. Daar kun je aardig wat wapens van kopen. Maar dat niet alleen. Je koopt” er ook militaire expertise voor. Het moraal van dit verhaal is dat ISIS niet alleen erg wreed is, maar ook rijk en zeer goed georganiseerd.
Terug naar de vraag of ze nu wreder zijn dan “gebruikelijk”. Daarvan ben” ik eerlijk gezegd niet helemaal overtuigd. Ik denk dat we een inkijkje krijgen in de dagelijkse praktijk van de strijd en dat die niet heel veel afwijkt van de “normale” gang van zaken. Zeker niet bij moslims onder elkaar. Nu is het wel zo dat het moslim-schisma een belangrijke rol speelt en dat daarom de wraakzucht vanwege” dat issue met de opvolging van Mohamed zijn kop ongetwijfeld zal opsteken. Echter, de werkelijkheid blijft dat een gewapende strijd nooit netjes is. Iedereen weet dat er in de tweede wereldoorlog 100-duizenden soldaten aan Duitse zijde zijn geëxecuteerd terwijl ze krijgsgevangenen van de Russen waren. In Vietnam gedroegen de Amerikanen zich nou ook niet bepaald in lijn met de Derde Geneefse Conventie. En als je “Saving Private Ryan”” (1998) van Steven Spielberg moet geloven, dan waren de Amerikanen ook tijdens de invasie van Frankrijk geen echte lieverdjes. Maar misschien kan dat ook niet tijdens een frontale oorlog.
Om aan dat laatste nog iets anders toe te voegen: ik heb een keer een oud-strijder geïnterviewd die aan de geallieerde zijde betrokken was bij de verovering van de Lüdendorf-brug bij Remhagen in 1945. Daar moest aan het einde van de strijd een contingent Duitse soldaten worden afgevoerd. Toen de laatste lichting stond te wachten werd duidelijk” dat er niet genoeg vrachtwagens meer waren om deze krijgsgevangenen te verplaatsen. Hierop besloot de bevelvoerende Amerikaanse officier om dit op te lossen met een machinegeweer. De arme Duitsers, die ongetwijfeld” blij en opgelucht waren dat ze niet meer in het” strijdgewoel aan het front zaten*, werden als konijnen afgeschoten en ter plaatse begraven.
Zijn de strijders van” ISIS wreed? Ja. Maar ik weet niet of ze nu erg anders zijn dan alle andere door indoctrinatie en propaganda doorweekte combattanten, alhoewel ik onze uitgezonden Nederlandse soldaten op buitengaatse missies er niet van verdenk wreed te zijn. Gek genoeg verwacht ik van hen restrictie, terughoudendheid en proportioneel geweld – en dan nog alleen tegen andere combattanten en niet tegen burgers. Daarin verschilt ISIS met reguliere soldaten maar weer niet met al die andere gewapende actiegroepen – zoals Al Qaida, het GIA, al-Shabaab en Boko Haram om er enkelen te noemen – die stellen in naam van god hun geweld de vrije loop te laten. Ik denk dat er nog een andere overeenkomst is die al deze clubs verenigt: het zijn allemaal gefrustreerde mannen die hun zelfverklaarde suprematie over de vrouw en de “kafir”” met een Kalasjnikov denken te moeten” afdwingen. Als ze nou gewoon seks zouden hebben met vrouwen in een geëmancipeerde setting, dan zouden ze een stuk minder agressief zijn. Maar ja, daar heb je natuurlijk echte mannen voor nodig en geen kleinzielige, tot de tanden gewapende macho’s die in een systematisch onderdrukkende omgeving” zijn groot geworden en die pas hun heil verwachten als ze in de hemel door een conventie van gewillige maagden aan hun trekken komen.
*) Dit vertelde mij een Duitse soldaat die ik ook interviewde. Hij werd krijgsgevangen genomen in Normandië. Daar was hij blij mee, want hij kreeg eindelijk goed te eten, een beetje te roken en er werd vooral niet meer op hem geschoten.…