Het idee achter de aanschaf van het boek “Beminnen als beroep†(2010) van Roos Bachelier was het feit dat deze mevrouw door haar carrière als courtisane – naast die van salesmanager – is ontslagen door het bedrijf waarbij ze werkzaam was. Ik vond dat in het Nederland van 2010 zo’n stompzinnig verhaal en dusdanig onrechtvaardig, dat ik uit solidariteit direct het boek heb aangeschaft. Ik weet niet wat haar dat precies aan royalty’s gaat opbrengen – misschien wel 50 cent of zo -” maar het gaat vooral om het gebaar.
Ondertussen heb ik het boek dus in huis, en zie ik dat mijn exemplaar er al een uit de tweede druk is. Dat is een bemoedigend gegeven. Kennelijk heeft mevrouw Bachelier genoeg publiek om haar van wat extra inkomen te voorzien.
De reden om het boek ook echt te lezen ligt in het feit dat iets anders waarin ik ingegraven ben nogal belastend is. Dat is namelijk het Beevor dingetje over de Spaanse burgeroorlog. Misschien dat ik daarover nog wel eens iets zal opschrijven, maar het zou kunnen dat ik deze keer voorbij laat gaan. Eén doorloop is genoeg; de afschuwelijkheden die ik in “The Battle for Spain – The Spanish Civil War 1936 – 1939†tegenkom zijn van een dusdanig kaliber dat je het hooguit maar één keer kan binnenhouden.
En het gaat niet alleen om de fascisten en de nationaal socialisten die zo hun best doen om alle civilisatie in dat conflict te verliezen. Na veel heen en weer gelees over de periode tussen 1900 en nu ben ik er achter dat de communisten op werkelijk elke plek waar ze opdoken op een onmenselijke wijze hebben huisgehouden. Daarbij is Rücksicht volstrekt afwezig geweest. Om het maar even direct te stellen: communisten zijn wat mij betreft van een minstens zo twijfelachtig allooi als fascisten, en hun geschiedenis is minstens zo gewelddadig en misdadig. Als je er veel over leest dan ga je je steeds harder afvragen waarom ze onder de intellectuelen hier te lande zo vreselijk populair zijn geweest. Maar ik heb dat al vaker gezegd hier, geloof ik.…
Bij wijze van zijstap: met mijn anarcho-sympathieën is het natuurlijk niet zo gek om wat aangeslagen uit een boek over het Spanje van 1936–1939 te komen. Daar braken de republikeinse gelederen tegen de fascistische rebellen op toen er een “burgeroorlog binnen de burgeroorlog” aan linkerzijde ontstak. Hierbij waren de anarchisten het eerste slachtoffer van de levensgevaarlijke communistische centraliseringsdrang en anti-Trotskistische paranoia. Wat dat betreft hebben ze geen mazzel gehad. Ze zijn door alle majeure politieke stromingen letterlijk op de korrel genomen, maar nog erger dan door Hitler – je zou het haast niet geloven – heeft Stalin ervoor gezorgd dat er veel van deze kameraden het leven hebben gelaten.
Maar goed, Bacheliers Beminnen dus – ik heb me als verpozing naast de Spaanse oorlog door ongeveer 4/5 van haar boek heen gewerkt. Daarna heb ik het weggelegd en ik zie niet gebeuren dat ik er nog verder in ga. Op de een of andere manier kan het me niet meer boeien. En de reden daarvoor is dat Bachelier gewoon niet erg meeslepend schrijft; wat haar stijl betreft in ieder geval. En mocht je dit oordeel hier lezen, weet dat dit mijn mening is en dat het schrijven van Bachelier voor anderen misschien juist erg “literair” kan werken. Om maar een indicatie te geven: er zijn tot nu toe bijna geen Nederlandse auteurs geweest die ik de moeite waard vind.
Dat gezegd hebbende echter, inhoudelijk is B.A.B. een zeer interessant boek. Het geeft – voor zover ik dat kan beoordelen – een accurate inkijk in het leven van een courtisane – niet de hofdame – en de analyses van Bachelier over het beroep van prostituee zijn zeer informatief. Ik snap nu bijvoorbeeld heel goed welk beeld een dame die dat beroep uitoefent van mannen heeft. Maar niet alleen dat. Interessant is ook de stelling dat zij de meeste vrouwen doorgaans als slecht betaalde hoeren beschouwt, die voor een schamel deelinkomen veel te veel diensten aan hun mannen leveren: ze doen het huishouden en doen nog aan gratis seks ook! Iets wat Bachelier nooit meer in haar hoofd zou halen als je haar moet geloven. (Ik heb geen reden om dat niet te doen.) En ik moet toegeven: ik vind die stelling niet on-charmant. In mijn leven heb ik met een aantal dames van bijzondere zeden kennis mogen maken, en tegen het beeld dat zij de betere vrouwen waren, omdat ze zich tenminste goed lieten betalen voor hun vleselijke diensten, kon ik me niet echt verzetten.
Naast dat alles is het ook wel aangenaam om de af en toe zeer expliciete seks-scenes te lezen. Bachelier is daar erg open in, compleet met wild spuitende orgasmes en wat dies meer zij. Echter, als je pornografie wilt, dan moet je toch iets anders hebben.
Ik zou bijna willen zeggen dat je het boek naast je bed moet leggen voor het geval je niet kan slapen en iets snels en ongecompliceerds te lezen zoekt; voor als je geen zin hebt in iets diepzinnigs. Maar dat doet het boek misschien teveel onrecht. Het kan dan misschien zo zijn dat Bachelier geen grootse schrijver is, maar haar schets van het beeld dat een dame als zij – en met haar beroep – van prostitutie, mannen, monogamie en seksualiteit heeft, is bijzonder leerzaam. Het zou zonde zijn dat te missen. Bovendien is er nog die eerste reden…. Bachelier is net ontslagen, dus er moet brood op de plank. Doe haar een lol en schaf jezelf voor die twee tientjes dat boek aan. Bovendien, het onderwerp is prettig controversieel. Dat heeft bij mij in ieder geval al een streepje voor.
Ik zou nog één ding willen weten, en dat is welk bedrijf Bachelier heeft ontslagen. Dan weet ik in ieder geval met welk bedrijf ik geen zaken meer zou willen doen.