Ongestructureerde” aantekening: de executie van” Clayton Lockett gisteren in de Amerikaanse staat Oklahoma ging mis. De moordenaar die ter dood gebracht zou worden wilde niet dood. Het gif waarmee zijn leven zou worden beëindigd werkte niet goed. De proef op levend materiaal die had moeten aantonen dat het nieuwe executie-gif een goed alternatief zou zijn voor de ondertussen niet meer leverbare voorgangers is daarmee mislukt. Niet dat het Lockett heeft gered. Hij stierf na drie kwartier alsnog. Aan een hartaanval.
Er zijn meerdere dingen wrang aan dit verhaal. Allereerst is wat mij betreft de doodstraf nooit een acceptabele optie. Daarvoor zijn veel goede redenen; bijvoorbeeld dat na een executie regelmatig” blijkt dat de terechtgestelde onschuldig” was. Volgens recente statistische analyse” is dat zelfs” 4,1% van de Amerikaanse dodencel-bewoners. En achteraf kan er niets meer worden rechtgezet. Bij lange gevangenisstraffen die onterecht worden opgelegd is er tenminste nog wat goed te maken. Ook” zijn” sommige misdaden zo gruwelijk, dat ze bestraft moeten worden met een lange periode van gedwongen zelfreflectie. Een levenslange gevangenisstraf voldoet daar aan. Ontsnappen aan jarenlange wroeging, verveling en spijt – door een afgedwongen” dood – lijken juist niet wenselijk als het er om gaat dat de maatschappij eerder genoegdoening dan rehabilitatie zoekt. Als laatste stel” ik dat de staat” niet over de” dood van een” burger zou moeten beschikken – evenmin als de jury, de rechter of de beul.
De slechte werking van het executie-gif gisteren is een eigenaardige aanleiding voor de doodstrafdiscussie die nu door de V.S. waart. Ik vind het bewonderenswaardig dat de Europese bedrijven die het gif leverden daar nu niet meer aan meedoen. Maar het leidt de discussie af. De V.S. executeren heel veel mensen en zij staan in de top 4 van landen die de doodstraf uitvoeren. Ze bevinden zich” in het twijfelachtige gezelschap van Iran, China en Noord-Korea. En het is minstens eigenaardig dat een land dat zichzelf aanprijst als “Land of the Free” daar blijft rondhangen. Overigens bezet zij deze plaats naast haar absolute toppositie als het gaat” om de proportie van de bevolking die zij gevangen houdt. Daarin kennen de V.S. geen enkele meerdere; niet op deze planeet.
Ik weet niet wat ik van het gifverhaal moet denken. Er zijn namelijk veel manieren waarop je een executie kunt voltrekken en daarvan zijn er genoeg die “humaan” genoemd zouden kunnen worden; zowel voor de beul als voor de terechtgestelde. Gif is daarvoor niet imperatief, zal ik maar zeggen. De Chinezen executeren met” een geweerschot door het hart, van achteren, terwijl de loop van het wapen op de rug geplaatst wordt. De Iraniërs hangen hun mensen op, wat ook – mits goed uitgevoerd – tot een acute dood kan leiden. En de Koreanen gebruiken volgens mij een ouderwetse guillotine, alhoewel dat niet te verifiëren is. Maar ook daarmee is de dood snel en pijnloos. Dus gif is niet de enige zaligmakende optie, alhoewel ik begrijp waarom ze wordt geprefereerd boven het vuurpeloton, de elektrische stoel of de gaskamer. Maar als ik het goed hoor is het issue met dit gif een verholen alibi en wel voor een langzaam groeiend verzet tegen de doodstraf überhaupt.
Misschien maak ik mezelf blij met een ongeschoten berenhuid, maar toch houd ik deze even vast. De doodstraf is al jaren een verontrustend fenomeen in mijn achterhoofd, vanwege de onmenselijkheid en de onherroepelijkheid ervan. Maar wat me vooral afschuwelijk” lijkt, is de wetenschap van de veroordeelde dat hij/zij gaat sterven op een door ambtenaren vastgesteld tijdstip – na het ontbijt en voor de koffie en afhankelijk van de bui van een gratiebevoegde bestuurder. Dat is” absoluut weerzinwekkend.
