De eerst barre grap schiet me bij deze kop al gelijk te binnen: die Emiraten-Arabieren zijn zandhazen dus ze gaan zich op Mars best thuis voelen. Alle hilariteit terzijde echter, heeft dit schijnbaar onbetekenende bericht over dit tegelijk zeer ambitieuze plan toch een hele positieve ondertoon. Die ligt in dezelfde lijn als Kennedy’s opmerking in het begin van de jaren 1960 dat “Amerika, voordat het decade teneinde is, een man op de maan zal landen. Niet omdat het makkelijk, maar omdat het moeilijk is.” (Met excuus voor de plathollandse pseudo-vertaling.)
Ofwel, die Arabieren willen hun wetenschappelijke cachet zo opkrikken dat ze over 100 jaar iemand op Mars neer kunnen zetten. Het lijkt ver weg, maar het is nu eenmaal ingewikkeld voor een structureel achterlijk land – waar paternalistische onderdrukking en stichtelijke betweterigheid de boventoon voeren – om het technologische en wetenschappelijke kaliber te halen dat voor een dergelijke missie noodzakelijk is. Want ga er maar aan staan: de al eeuwen durende belabberde positie van vrouwen en ongelovigen in de Verenigde Arabische Emiraten hebben gezorgd voor een afgestompt en inflexibel volk, dat overtuigd is van de suprematie van de man, van Allah en van de draagbaarheid van de theedoek als hoofddeksel. Die esoterische onzin moeten ze grotendeels* gaan afleren als ze in de race om Mars ook maar een schijn van kans willen hebben. Ze zullen de natie ervoor moeten herorganiseren, met de nadruk op de ontwikkeling van wetenschap. Want voor de verwezenlijking van een complex doel als een bemenste Marskolonie kom je niet weg met een intellectueel geamputeerd volk.
Kortom, ik ben helemaal voor een Arabische kolonie op Mars. De Arabieren die daar straks op de rode planeet staan zijn structureel andere mensen dan die wij nu in onze aardse zandbak tegenkomen. Ze zullen vooral betere, minder bijgelovige en meer seculiere mensen zijn. Dat is in alle opzichten al een grote winst. Dat ze er langer voor inplannen dan de tien jaar van Kennedy is logisch. Ze moeten tenslotte proberen om een achterstand van bijna 400 jaar te comprimeren tot één enkele eeuw. En in die tijd moeten ze hem nog wegwerken ook. Dat is, als het ze lukt, best een hele prestatie.
*) Ook de Amerikanen zijn nooit helemaal los van zweverigheid en een badinerend vrouwenbeeld gekomen. En ze waren dat zeker in de jaren 1960 niet. Toch hebben ze mensen op de maan gezet. Bescheiden gedoseerde waanzin mag dus best, ook als er een puur wetenschappelijk/technologisch doel gehaald moet worden. Overigens weet ik niet helemaal waarover ik het heb; ik kan niet inschatten hoe er in de jaren 1960 in Amerika over godsdienst gedacht werd. Misschien was het land toen een stuk meer seculier dan het nu is.