Het lukt me vrij goed om buiten de populistische discussie over vluchtelingen te blijven. Je hoort tegenwoordig de gekste dingen. Zo zouden asielzoekers agressief, gevaarlijk voor de jonge dames en van explosief karakter zijn. Bovendien krijgen ze alles wat ze willen, veel meer dan welke Nederlander dan ook. Ik heb mensen die precies weten hoe het zit al horen zeggen dat elke vluchteling een Samsung s6 krijgt, een paar duizend €uro aan contanten, een huis, een baan en ga zo maar door. Het is dat het om nette moslims gaat die vluchten, anders was er misschien wel een gratis gezelschapsdame bij verzonnen ook.
De werkelijkheid is natuurlijk veel complexer en ligt ook anders dan de doorsnee populist wil denken. Mensen die vluchten doen dat niet voor niets en ze krijgen als ze in onze betrekkelijke veiligheid terecht komen ook niets cadeau. In de regel is hun aankomst het begin van een lange en frustrerende wachttijd; wachten op asiel en eventueel op hereniging met vrouw en kinderen. Gemiddeld duurt dat bij elkaar zo’n twee jaar.
In het verbale tumult over de vluchtelingen, dat duidelijk wemelt van de onzin, vraag ik me ondertussen wel af hoe die vluchtende mannen, die hun gezinnen achterlaten in oorlogsgebieden, eigenlijk in elkaar zitten. Het moet welhaast onwetendheid zijn die ze noopt om in hun uppie onze kant op te komen, want ik begrijp dat er veel zijn die terug willen zodra ze begrijpen wat het tijdspad hier ongeveer is. Anderen proberen hun gezin te herenigen door hun vrouw en kinderen dezelfde levensgevaarlijke reis te laten maken als ze zelf hebben gedaan. Beide opties laten zien hoe desperaat deze mensen zijn. Maar dan toch: deze mannen lopen van hun instinctieve, door evolutie ingegeven prioriteit weg door hun eigen bloed in een gevaarlijk gebied achter te laten zonder hun bescherming. En daar begrijpt Carlito – hoe goed hij ook probeert – eerlijk gezegd helemaal niets van.
Simpeler gesteld; ik zou mijn gezin nooit achterlaten maar ik zou hooguit gezamenlijk met hen vluchten. De frustratie en rouwe angst die een separatie met mijn gezinsleden mij zou opleveren zou ik niet kunnen verdragen; al helemaal niet als ik weet dat ze daar in Der Heimat dagelijks onder vuur liggen. Dus ik vraag mijzelf ondertussen af wat de mannen die dat wel doen moet bezielen. En wat is het effect van de psychologische druk op deze mensen als ze zich hier in Nederland in een asielzoekerscentrum zitten te verbijten? Goed kan het niet zijn allemaal.
Het is op dit moment wel jammer dat ik in het verband met de vluchtelingenstroom meer meningen dan oplossingen heb. Uiteindelijk wil iedereen veiligheid, voor een intact gezin wel te verstaan. Maar hoe dat moet in de wirwar rond bijvoorbeeld zo’n Syrische crisis, die de hele regio destabiliseert en ondertussen miljoenen mensen raakt, weet ik niet. En helaas verkeer ik wat dat betreft in het verzamelde gezelschap van de Europese politici.